2 Mayıs 2014 Cuma

Osmaniye'nin Kültürü


OSMANİYE’NİN KÜLTÜRÜ

Osmaniye düğünleriyle türküleriyle, mahalli oyunlarıyla, yöresel kıyafetleriyle ve kültürüyle kendine has özelliklerini yaşatan illerimizden bir tanesidir, diyebilirim. Gelin hep beraber bu yörenin halen nefes alan geleneklerine bir bakalım.

Türküleri
Âşıklık geleneği günümüzde de bu bölgede önemli bir yere sahiptir. Halil Karabulut, Osman Taşkaya, Mahmut Taşkaya, Ayşe Çağlayan, Abdul Vahap Kocaman ilde bulunan tanınmış halk âşıklarıdırlar.
Türküleri geleneklerine ışık tutar. Osmaniye ve yöre insanının kalbinden geçen hislerin dışa vurumu gibidir. Halk tarafından benimsenmiş birkaç türküyü örnek olarak sunacak olursak:

Gelin Övme Türküsü
Kapıda söğüt, gelinim kapıda söğüt,
Verdiğim öğüt gelinim, verdiğim öğüt,
Sevdiğim yiğit gelinim, sevdiğim yiğit,
Sen safa geldin gelinim, gelmeden kutlu olsun,
Yarenim, yoldaşım, bacım ağzın tatlı olsun.


Kına Türküsü
Aşağıdan gürül gürül göç gelir.
Gelir amma gürültüsü geç gelir.
Kız anadan ayrılması güç gelir.
Al gelin almaya geldik almaya,
Alıp da dönmeye geldik dönmeye.
Aşağıdan gelir gelin alıcı.
Önüne tutarlar yalım kılıcı.
Bizde biliyorduk eller alıcı.
Al gelin almaya geldik almaya,
Alıp da dönmeye geldik dönmeye.
Sabah seni indirirler yollara.
Al kına yakarlar beyaz ellere.
Sakın kızım sakın düşme dillere.
Al gelin almaya geldik almaya,
Alıp da götürmeye geldik götürmeye.
Topacık topacık görünen taşlar,
Babanın yurdunun taşı değil mi?
Siğimce siğimce yağan yağmurlar,
Ananın gözünün yaşı değil mi?
Düğünler ve Mahalli Oyunlar

Türküler dedikten sonra akla ilk gelen organizasyon bu türkülerin en çok dillendirildiği yer olan düğünler oluyor. Özellikle bahar ve yaz aylarında mahalle aralarında komşuluğun halen canlı olduğu bu yörede düğünlerin yapıldığına şahit olursunuz.

Resim 1: Osmaniye'de mahalle arası bir düğün
Kaynak: https://www.google.com.tr/=mahallearasidugun

Osmaniye’de düğünler genellikle Cuma günü başlayıp Pazar günü sona erer. Bu düğünlerde pek çok halk oyunu sergilenir. Osmaniye’de halk oyunları davul, zurna eşliğinde oynanır. Başlıcaları; Kadirli Üç Ayağı Kerebozu, Şirvani, Helebi Eminem, Pekmez Kırıkhan, Serçe Oyunu, Sisin, Develioğlu, Köroğlu, Yemen Türküsü Oyunu, Lorke ve güncel diğer oyunlardır.

Kız İsteme
Kız istemeden önce istenecek kızın soylu bir aileden olması istenir. Bu amaçla kızın ailesi çevreden sorulup öğrenilir. Aynı durum kız tarafı içinde geçerlidir. Eğer kızın ailesi beğenilmiş ise kız görmeye gidilir.

Resim 2: Kız isteme merasimi
Kaynak: https://www.google.com.tr/search=kiz+isteme&source

Kız görmeye oğlanın annesi akrabalarından kişiler ve kendisi gider. Kızı beğenmişler ise sıra kız istemeye gelir. Kızı istemeye çevreden tanınmış kişiler ve oğlanın babası gider. Kız istenecek ailenin önceden haberi vardır. Bir süre sohbet edildikten sonra asıl konu açılır ve kızı isteyecek kişi “ Allah”ın emri Peygamberin Kavliyle oğlumuza kızınızı istiyoruz” der. Kız ailesi bir süre düşünmek istediğini belirtir. Bu zaman zarfında kızın görüşü alınıp akrabalara danışılır. Bundan sonra oğlan evine, bir gün verilir bu günde kızın verildiği belirtilir gelenlerin getirdiği tatlı türünden şeyler yenir buna ağız tatlısı denir. Daha sonraki bir günde çevreden tanıdıklar davet edilir ve ikinci bir büyük tatlı töreni tertip edilir. Bundaki amaç ailelerin birbirlerini tanımasıdır.


Yöresel Kıyafetler
Osmaniye yöresinin, yöresel kıyafetleri Türkmen Giysilerine dayanmaktadır. Bayan kıyafetleri Türkmen kadın giysilerinden oluşur. Türkmen Kadını üç etek, zıbın, mavi sırmalı yelek ve cepken giyer. Başı sırmalı kırmızı fes giyilir, fesin kenarına altın dizilir, en üste ipekli mor refiye sarılır, altına iki derim şeş adlı bir tül bağlanır. Erkekler ise kırmızı sahtiyandan ucu yukarı kıvrık postal giyerler. Çiftçiler dizlerine kadar fosken denilen bir çeşit edik giyerler. Bugün bu kıyafetlere pek az rastlanılmaktadır. Bunlardan sadece şalvar günümüzde birçok kimse tarafından giyilmektedir.
Resim 3: Osmaniye'nin yöresel kıyafetleri
Kaynak: https://www.google.com.tr/=yoresel+kiyafetlerimiz






2 yorum: